Türkiye Barolar Birliği Adli Yardım Yönetmeliği’nin birinci maddesi adli yardımın amacını net olarak ortaya koymaktadır.

     Buna göre amaç, bireylerin hak arama özgürlüklerinin önündeki engelleri aşmak ve hak arama özgürlüğünün kullanımında eşitliği sağlamak üzere, avukatlık ücretini ve yargılama giderini karşılama olanağı bulunmayanların avukatlık hizmetlerinden yararlandırılmasıdır.

     Anayasa’nın 36,maddesine göre Herkes, meşrû vasıta ve yollardan faydalanmak suretiyle yargı mercileri önünde davacı veya davalı olarak iddia ve savunma ile adil yargılanma hakkına sahiptir.

     Bireyin salt ekonomik sebepler yüzünden kendisini yargı mercileri önünde bir avukatla temsil ettirememesi Anayasa’nın 36.maddesi ile İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi ve İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesinde de düzenlenen adil yargılanma hakkının hayata geçirilmesini engeller. Adli yardım bu noktada adil yargılanma hakkına hizmet eden bir işleve sahiptir. 

     Bu amaçla Ardahan Barosu Adli Yardım Bürosu ekonomik olarak kendisini avukatla temsil ettiremeyecek başvuru sahiplerinin hukuki sorunlarının çözümünde onlara yardımcı olmaya çalışmakta, talepleri kabul edilen başvuru sahipleri için avukat görevlendirilmekte ve hak arama özgürlüğünün kullanımının önündeki ekonomik engel bu şekilde aşılmaya çalışmaktadır.

KAPSAM

     Avukatlık Kanununun 176 ıncı maddesi uyarınca adli yardımın kapsamı, avukatlık ücretlerini ve diğer yargılama giderlerini karşılama olanağı bulunmayanlara Avukatlık Kanunundaki yazılı avukatlık hizmetlerinin sağlanmasıdır.

     Buna göre sadece açılmış ya da açılacak bir davanın takibi için değil, kanunlarda avukatların yapabileceği öngörülen tüm işler için adli yardım hizmeti verilebilmektedir. Avukatlık Kanunu 35/1 uyarınca; “kanun işleri ve hukuki meselelerde mütalaa vermek, mahkeme, hakem veya yargı yetkisini haiz bulunan diğer organlar huzurunda gerçek kişilere ait hakları dava etmek ve savunmak, adli işlemleri takip etmek, bu işlere ait evrak düzenlemek” adli yardım hizmeti kapsamında olabilecektir.

     Her ne kadar Türk Hukuk Sisteminde tarafların kendilerini bir avukatla temsil ettirmeleri zorunluluğu olmasa da bireylerin avukatla temsili, gerek haklarının korunabilmesi, gerekse yargılamanın daha hızlı işlemesi açısından bir gerekliliktir. Bu sebeple de taraflardan birinin kendisini maddi olarak avukatla temsil ettirebilme gücü karşısında diğer tarafın böyle bir imkanı yoksa adalet mekanizmasının işleyişi ve Anayasamızın kanun önünde eşitlik ilkesini düzenleyen 10. maddesi sekteye uğramış olacaktır. Anayasamızın 10.maddesi gereği "Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasî düşünce, felsefî inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir. Bu eşitliğin bozulmaması adına maddi gücü olmayan bireylerin adli yardımdan yararlanması ihtiyaç hatta bir zorunluluktur.